Εάν ο άνθρωπος δεν αναπνέει και δεν έχει ψηλαφητό σφυγμό, τότε πρόκειται για καρδιοαναπνευστική ανακοπή η οποία οδηγεί ταχύτατα εάν δεν αποκατασταθεί σε θάνατο.

Αντιμετώπηση:
Με το άτομο ανάσκελα πρέπει να Δώσουμε δύο δυνατές γροθιές στο κάτω ημιμόριο του στέρνου και να λύσουμε την ζώνη και τα κουμπιά του:

Το στέρνο είναι το πλατύ κεντρικό κόκαλο, που βρίσκεται στο μέσο του θώρακα και συνδέεται πλαγία με τις πλευρές του θώρακα που περικλείουν τους πνεύμονες.
Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι ο άνθρωπος που έχουμε μπροστά μας, δεν αναπνέει και δεν έχει σφυγμό, για να δώσουμε την προαναφερόμενη γροθιά στο στήθος.

Σε αντίθετη περίπτωση (λιποθυμία) λύνουμε απλώς την ζώνη και τα κουμπιά και τοποθετούμε τα πόδια 20-30 εκατοστά υψηλότερα απο το υπόλοιπο σώμα, ενώ είναι ανάσκελα.

Μία έγκαιρη γροθιά στο στήθος αμέσως μετά την ανακοπή, μπορεί να δώσει στον οργανισμό, την ενέργεια που χρειάζεται για να αποκαταστήσει την κυκλοφορία του, την στιγμή που δεν έχει πάθει ακόμα ανεπανόρθωτες βλάβες από την διακοπή της αναπνοής και της κυκλοφορίας.



2. Η περίπτωση αιμορραγίας, σε ελαφρά ή σοβαρότερα ατυχήματα

Στις περιπτώσεις ατυχημάτων με τραύμα στον αυχένα, στην ράχη, ή στο κεφάλι, δεν πρέπει να μετακινείται καθόλου ο τραυματίας, μέχρι να έρθει ιατρική βοήθεια. Οι αιμορραγίες ελέγχονται με κρύο νερό και άμεση πίεση με καθαρό επίδεσμο.

Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και σε ρινορραγίες, πιέζοντας σταθερά τα πτερύγια της μύτης μεταξύ τους και εφαρμόζοντας πάνω της πάγο ή κρύο επίδεσμο.

Εάν η αιμορραγία είναι ακατάσχετη και άμεσα απειλητική για την ζωή του θύματος σε τροχαία ή ανάλογα βαριά ατυχήματα στο χέρι ή στο πόδι και μόνο στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζετε τουρνικέ, δηλαδή βρίσκετε ύφασμα πλάτους τουλάχιστον πέντε εκατοστών, όπως λωρίδα από σεντόνι ή μαντήλι και τοποθετείτε την λωρίδα κεντρικά, ακριβώς πάνω από το σημείο της ακατάσχετης αιμορραγίας.

Δένετε σφιχτά στο σημείο αυτό, για να διακόψετε την κυκλοφορία του αίματος στο μέλος, που έχει προσβληθεί. Καλό είναι, ανάλογο ύφασμα να υπάρχει στο αυτοκίνητο. Το τουρνικέ εφαρμόζεται μόνο σε μέλος όταν η θέση της ακατάσχετης αιμορραγίας είναι στο χέρι ή στο πόδι και ποτέ στον θώρακα, κεφάλι, ή κοιλιά και επειδή ανακόπτεται η κυκλοφορία του αίματος στο μέλος, μπορεί να προκληθούν ανεπανόρθωτες βλάβες από την διακοπή της κυκλοφορίας στο άκρο.

Το τοποθετείτε λοιπόν μόνο όταν το άτομο κινδυνεύει άμεσα να πεθάνει από ακατάσχετη αιμορραγία, λόγω π.χ. κοπής μέλους και μεριμνάτε για ταχύτατη μεταφορά στο νοσοκομείο.

3. Ο ΠΝΙΓΜΟΣ

Μπορείτε να του πετάξετε ένα σωσίβιο ή ένα φουσκωτό μαξιλάρι.

Αν τραβήξουμε έγκαιρα έναν άνθρωπο πού πνίγεται απ’ το νερό, υπάρχουν πολλές ελπίδες να ζήσει. Αν ο σφυγμός του χτυπά ακόμα, τότε αφού καθαρίσουμε στόμα του από φύκια, άμμο ή λάσπη, αρχίζουμε αμέσως τεχνητή αναπνοή. Αν δεν υπάρχει σφυγμός, κάνουμε μάλαξη καρδιάς σε συνδυασμό με την τεχνητή αναπνοή.



4. ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ
Εκείνος πού θα προσφέρει βοήθεια σ' ένα άτομο πού έχει πάθει ηλεκτροπληξία πρέπει να προσέξει πολύ, γιατί κινδυνεύει κι' ο ίδιος, αν έρθει σ' επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα. Εκεί πού θα πατήσει δεν πρέπει να έχει νερό ή υγρασία. Πρέπει να κλείσει γρήγορα το γενικό διακόπτη ή να βγάλει την πρίζα.

Αν αυτό δεν μπορεί να γίνει αμέσως και με ασφάλεια, το θύμα πρέπει ν' απομακρυνθεί απ’ την πηγή ηλεκτρισμού μ' ένα ξύλο ή με άλλο υλικό πού είναι κακός αγωγός (πλαστι­κό, λάστιχο, γυαλί).

Αν υπάρχει σφυγμός εφαρμόζεται τεχνητή αναπνοή, διαφορετικά χρειάζεται ταυτόχρονα και μάλαξη της καρδι­άς. Είναι απαραίτητο να ζητηθεί έγκαιρα ιατρική βοήθεια.

5. ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ
Έγκαυμα είναι η βλάβη πού προκαλείται στην επιφάνεια του σώματος από μεγάλη θερμότητα (φωτιά, καυτό μέταλλο, βραστό νερό), από ηλεκτρικό ρεύμα, ηλιακές ακτίνες, χημικές ουσίες, η ραδιενέργεια. Ανάλογα; με τη βαρύτητα της βλάβης.

Τα εγκαύματα διαιρούνται σε τρεις βαθμούς:
Έγκαυμα 1ου βαθμού είναι αυτό πού μοιάζει με το έγκαυμα πού προκαλεί η ηλιοθεραπεία.
Έγκαυμα 2ου βαθμού είναι αυτό που προκαλεί φουσκάλες, ενώ
Έγκαυμα 3ού βαθμού είναι αυτό πού κάνει το δέρμα σταχτόλευκο καί αναίσθητο ή μαύρο, καμένο.

Τις πρώτες ώρες το έγκαυμα., δείχνει ελαφρότερο από όσο είναι στην πραγματικότητα.
Υπάρχει άμεσος κίνδυνος να παρουσιαστεί σοκ.

Πρώτες βοήθειες
1. Καταπολεμήστε τον πόνο με ένα αναλγητικό.
2. Αντιμετωπίστε το σοκ, αν υπάρχει.
3. Το έγκαυμα πρέπει να μείνει, όσο αυτό είναι δυνατό, ξεσκέπαστο.
4. Αν πρόκειται να σκεπαστεί, πρέπει να χρησιμοποιηθεί καθαρό σεντόνι ή άλλο καθαρό ύφασμα.
5. Δεν πρέπει να σκεπάζεται με γάζα ή επίδεσμο. Δεν πρέπει να γίνεται επάλειψη με λάδι, αλοιφές, οινό­πνευμα ή ιώδιο. Δεν πρέπει να γίνεται προσπάθεια να σπάσουν οι φουσκάλες, ούτε να αφαιρεθούν τα ρούχα πού σκεπάζουν το έγκαυμα, ή είναι κολλημένα πάνω του.
6. Αν γίνει άσηπτη επίδεση του εγκαύματος, δεν πρέπει να αφαιρεθεί πριν από 2 ή 3 ήμερες.
7. Αν το θύμα μπορεί να καταπιεί, τότε πρέπει να του δοθεί να πίνει με κουταλάκι, σιγά-σιγά, αλατόνερο και όχι σκέτο νερό. Προσθέτουμε ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι και ένα κουταλάκι σόδα φαγητού σε 4 ποτήρια νερό και δίνουμε απ’ αυτό, μια κουταλιά της σούπας κάθε τέταρτο της ώρας.
8. Το έγκαυμα πού έχει προκληθεί από καυστικές ουσίες (βιτριόλι, ακουαφόρτε, ασβέστη κ.ά.) πρέπει να πλυθεί το ταχύτερο με άφθονο νερό για να φύγει η καυστική ουσία.
9. Αν χρειαστεί, εφαρμόστε τεχνητή αναπνοή.
10. Το θύμα πρέπει να μεταφερθεί όσο είναι δυνατό πιο γρήγορα σε γιατρό.


6. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ
Δηλητηριάσεις μπορεί να συμβούν κατά λάθος (συχνά, στα παιδιά) ή σκόπιμα (απόπειρα αυτοκτονίας ή σπάνια για εγκληματικούς σκοπούς). Οι ουσίες πού μπορούν να προκα­λέσουν δηλητηρίαση είναι πολλές, όπως φάρμακα, γεωργικά φάρμακα, εντομοκτόνα, είδη καθαρισμού, ναφθαλίνη, μονοξείδιο του άνθρακα και πολλά άλλα.

Γενικά μέτρα για την αντιμετώπιση των δηλητηριάσεων
Σε κάθε περίπτωση όπου υπάρχει υπόνοια ότι ένα άτομο (παιδί ή μεγάλος) έχει πάρει κάποιο δηλητήριο, πρέπει να ενεργήσουμε με ταχύτητα, αλλά χωρίς πανικό. Να βρούμε τι έγινε ακριβώς, ποιο ήταν το δηλητήριο και σε ποια ποσότητα πάρθηκε. Κάθε ενδεικτικό σημείο π.χ., το χρώμα του μπουκαλιού, το σχήμα του φαρμάκου, η μυρωδιά κ.ά. έχει σημασία για να εντοπισθεί η ουσία ή το φάρμακο πού πήρε το άτομο.

Αν το άτομο έχει εισπνεύσει δηλητηριώδη αέρια (π.χ., μονοξείδιο του άνθρακα, φωταέριο, υγραέριο ή άλλους δηλητηριώδεις ατμούς), το πρώτο πού πρέπει να γίνει είναι ν' απομακρυνθεί απ’ το μολυσμένο περιβάλλον και να βρεθεί σε καθαρό αέρα. Αν δεν αναπνέει είναι απαραίτητο να γίνει τεχνητή αναπνοή. Παράλληλα, θα πρέπει να ειδοποιηθεί γιατρός ή να μεταφερθεί το θύμα σε νοσοκομείο.

Αν το δηλητήριο έχει παρθεί από το στόμα, τότε θα πρέπει να το απομακρύνουμε από το στομάχι πριν να απορροφηθεί από τον οργανισμό. Αυτό μπορεί να γίνει με το να προκαλέσουμε εμετό. Πριν προκαλέσουμε εμετό δίνουμε στο άτομο πού έχει πάρει το δηλητήριο να πιει γάλα ή νερό, ώστε να αραιωθεί η ποσότητα του δηλητηρίου πού βρίσκεται στο στομάχι. Για να προκαλέσουμε εμετό αρκεί μερικές φορές να ερεθίσουμε με ένα αντικείμενο όχι αιχμηρό (π.χ., ένα κουταλάκι) το πίσω μέρος της κοιλότητας του στόματος στην αρχή του λαιμού. Το καλύτερο όμως μέσο για να προκληθεί εμετός είναι το σιρόπι ιπεκακουάνας, ένα φάρμακο πού θα πρέπει να βρίσκεται σ' όλα τα σπίτια. Η χρησιμοποίηση του φαρμάκου θα γίνει έπειτα από οδηγία του γιατρού ή του Κέντρου Δηλητηριάσεων

ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ΤΗΛ.210-7793777

Απαγορεύεται να προκαλέσουμε εμετό, σε περιπτώσεις που το άτομο έχει πάρει ισχυρές καυστικές ουσίες, όπως το ακουαφόρτε, βιτριόλι ή καυστική ποτάσα ή αν το άτομο βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση ή έχει σπασμούς. Στην περίπτωση πού ο δηλητηριασμένος κάνει, εμετό, του δίνουμε να πάρει 5-15 χάπια άνθρακα (καρβουνάκια), πού προσροφάει το δηλητήριο. Τον άνθρακα τον δίνουμε ακόμα κι αν έχουν περάσει αρκετές ώρες από τη λήψη του δηλητηρίου. Αν το άτομο βρίσκεται σε κώμα τότε προσέχουμε την αναπνοή του και αν χρειαστεί του κάνουμε τεχνητή αναπνοή. Επίσης, προσέχουμε να μην κρυώσει, σκεπάζοντάς το με κουβέρτα.

Ειδικές περιπτώσεις Δηλητηριάσεων

1. Γεωργικά φάρμακα:
(παραθείο και άλλα της ίδιας σειράς ή οργανοφωσφορικοί εστέρες). Αυτά απορροφούνται αν έρθουν σε επαφή με το ανθρώπινο σώμα (από το στόμα, με την αναπνοή στο ράντισμα,, από το δέρμα, ακόμα κι απ’ τα' βρεγμένα ρούχα). Τα συμπτώματα είναι εμετός, βήχας, πονοκέφαλος και ιδρώτες. Οι κόρες των ματιών μικραίνουν και ή καρδιά κτυπά αραιά.

Πρώτες βοήθειες: Αν τα ρούχα ενός ατόμου έχουν βραχεί με γεωργικό φάρμακο, θα πρέπει να τα βγάλει και νά πλύνει το σώμα του με άφθονο νερό και σαπούνι, πριν να απορροφηθεί το δηλητήριο.

Σε περίπτωση που το φάρμακο έχει παρθεί απ’ το στόμα, εφαρμόζουμε τους γενικούς κανόνες που αναφέραμε πιο πάνω και το άτομο πρέπει να μεταφερθεί το συντομότερο σε γιατρό. Ειδικό αντίδοτο είναι η ατροπίνη σε ενέσεις.

Προφύλαξη: Αυτοί που ψεκάζουν με τα γεωργικά φάρμακα θα πρέπει να παίρνουν μέτρα προστασίας. Να μην έρχονται σε επαφή με το φάρμακο κι αν αισθανθούν κάποιο ενόχλημα να απομακρυνθούν αμέσως και να ζητήσουν βοήθεια.

2. Δηλητηρίαση με μονοξείδιο τον άνθρακα: Μονοξείδιο του άνθρακα παράγεται εκεί πού γίνεται ατελής καύση, όπως σε μαγκάλι, σάμπα πετρελαίου χωρίς σωλήνες, σόμπα υγραερίου. Πολύ μονοξείδιο του άνθρακα περιέχει το φωταέριο. Το μονοξείδιο είναι ισχυρό δηλητήριο και ύπουλο γιατί δεν προδίνει την παρουσία του. Στην αρχή προκαλεί ελαφρά ζάλη, πονοκέφαλο, αδυναμία και τέλος ο δηλητηριασμένος χάνει, τις αισθήσεις του και πέφτει σε κώμα.

Πρώτες βοήθειες: Απομάκρυνση, του ατόμου απ τον τόπο πού βρίσκεται το δηλητήριο, Αν το θύμά δεν αναπνέει πρέπει να εφαρμοστεί τεχνητή αναπνοή.

Προφύλαξη: Ο χώρος όπου υπάρχει κίνδυνος να σχηματιστεί μονοξείδιο του άνθρακα θα πρέπει να αερίζεται τακτικά και αρκετά. Ποτέ δεν πρέπει να κοιμόμαστε με αναμμένο μαγκάλι ή αναμμένη σόμπα υγραερίου ή πετρελαίου.

3. Δηλητηρίαση από μανιτάρια: Πολλά από τα μανιτάρια πού φυτρώνουν μόνα τους στα χωράφια και τα βουνά είναι δηλητηριώδη και πολύ επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Κάθε χρόνο, πολλά άτομα παθαίνουν δηλητηρίαση από μανιτάρια και μερικά πεθαίνουν. Πολλές φορές είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσουν τα επικίνδυνα από τα αθώα μανιτάρια. Γι' αυτό είναι φρόνιμο να μη τρώμε τα μανιτάρια αυτά και κυρίως να μη τα δίνουμε ποτέ στα παιδιά, πού είναι περισσότερο ευαίσθητα. Τα καλλιεργημένα μανιτάρια είναι ακίνδυνα και μπορούν να φαγωθούν χωρίς κανένα φόβο. Τα συμπτώματα άπ' τη δηλητηρίαση αργούν να φανούν. Συνήθως αρχίζουν 12-18 ώρες μετά, σαν εμετός και διάρροιες.

Πρώτες βοήθειες: Άμεση μεταφορά σε Νοσοκομείο.

4. Δάγκωμα από φίδι: Στην Ελλάδα τα δηλητηριώδη φίδια είναι τα εχιδνοειδή, δηλαδή 2-3 είδη οχιάς. Πρώτες βοήθειες: Μετά το δάγκωμα προσπαθούμε να απομακρύνουμε το δηλητήριο πριν να μπει στη κυκλοφορία. Για το σκοπό αυτό, δεν πρέπει το θύμα να βαδίσει, αλλά θα πρέπει να μείνει ακίνητο γιατί έτσι αποφεύγεται ή γρήγορη απορρόφηση του δηλητηρίου.

Με ένα επίδεσμο ή ένα ύφασμα σφίγγουμε σφιχτά το μέλος πιο ψηλά απ’ το σημείο της πληγής, έτσι πού να εμποδίσουμε τη φλεβική κυκλοφορία, αλλά όχι την αρτηριακή. Τον επίδεσμο αυτό τον χαλαρώνουμε για 1-2 λεπτά κάθε μισή ώρα. Καθαρίζουμε τη περιοχή γύρω από τη πληγή.

Απαγορεύεται να δώσουμε στο θύμα οινοπνευματώδη πο­τά, επειδή κάνουν το δηλητήριο να απορροφάται πολύ εύκολα. Τα ίδια μέτρα παίρνονται και σε περίπτωση πού το άτομο έχει κεντριστεί από σκορπιό. Στην περίπτωση δαγκώματος από φίδι, θα πρέπει να γίνει ειδικός ορός με ένεση από γιατρό.

5. Κέντρισμα από μέλισσα, σφήκα ή άλλο παρόμοιο έντομο: Το κέντρισμα των εντόμων αυτών είναι πολύ συχνό κυρίως το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Συνήθως προκαλεί μόνον τοπικά φαινόμενα (πρήξιμο και πόνο). Σε μερικά όμως ευαίσθητα άτομα μπορεί να προκαλέσει έντονα γενικά αλλεργικά φαινόμενα με σοβαρά επακόλουθα.

Πρώτες βοήθειες: Εφαρμόζεται τοπικά αντιισταμινική αλοιφή. Αν παρουσιαστούν γενικά συμπτώματα (δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο στο πρόσωπο, λιποθυμία, σοκ) το άτομο πρέπει να μεταφερθεί σε νοσοκομείο ή να εξετασθεί αμέσως από γιατρό.